De energietransitie, een van de meest complexe vraagstukken waar we als samenleving voor staan. Wereldwijd, nationaal en lokaal. De volstrekt uit de hand gelopen leefwijze op basis van economische groei heeft ons op dit punt gebracht. Het wetenschappelijk inzicht hierover is al zo oud als de Club van Rome. Volgend jaar vieren we 50 jaar 'Grenzen aan de Groei', hun vermaarde rapport dat toen al onze huidige en toekomstige milieuproblemen voorspelde.
In Nederland heeft het lang geduurd voordat er wat aan werd gedaan. Alleen een paar geitenwollen sokken en nerds gingen aan de slag met zonnepanelen en circulair materiaalgebruik. Velen verklaarden hen voor gek. In 1996 besloot de Tweede Kamer eindelijk dat er haast gemaakt moest worden met het milieuvraagstuk. Er werd vaart gemaakt, tot 2002 en ik daag u uit te na te gaan waarom in dat jaar. Juist: Het kabinet Balkenende I dacht bij goed rentmeesterschap alleen aan het huishoudboekje en verwees elk milieuprobleem linea recta door naar hun kleinkinderen. Het heeft maar liefst 7 kabinetten met VVD en CDA geduurd voordat de wal eindelijke het schip keerde: en nota bene pas na een uitspraak van de hoogste rechter wordt er serieus werk gemaakt van milieu en klimaat problematiek.
En dan wordt alsnog de bulk van deze Ongemakkelijke Waarheid afgeserveerd naar de regio’s: iedereen krijgt een bord vol geschept en moet maar zorgen dat hij het op krijgt.
De vergelijking met de decentralisatie van het Sociaal Domein dringt zich op. En we kennen de gevolgen hiervan. Duurder, complexer, betrokken burgers zijn er niet beter van geworden, wel een aantal ondernemers die kansen hebben gezien om hier heel rijk van te worden. Afgelopen jaren is binnen de Cleantech regio met flinke eetlust gewerkt om ons aandeel in oplossingen te leveren. Onderdeel daarvan is deze RES strategie, die na jaren hard werken (werkateliers, inspraak, info avonden, participatie) tot stand is gekomen en waar we een besluit over moeten nemen.
Aandeel in energietransitie
Dit is op zichzelf zeker een compliment waard. Helaas blijkt het bord overvol en moeten we nu alle zeilen bij zetten om te voorkomen dat mensen het weer gaan uitkotsen. Bij GroenLinks zijn we er bij uitstek van doordrongen dat ook Brummen haar aandeel in de energietransitie moeten leveren. Maar niet ten koste van diezelfde mensen en van de natuur die we ermee willen beschermen. Wat ons betreft moet de energietransitie nauw verbonden worden met de sociaal maatschappelijke en de ruimtelijke opgaven die er zijn.
En wat we niet op krijgen moet daarom in de doggybag terug naar Den Haag om het daar op te eten (of elders in de biogas installatie te verwerken). Na de Nationale Watersnoodramp kwam er een Deltaplan om ons land te beschermen. In deze wereldwijde crisis past een vergelijkbaar integraal plan: niet elke regio is even geschikt om energie op te wekken. Een wereldwijd probleem is niet volledig lokaal op te lossen. In de Cleantech Regio passen eerder maatregelen voor duurzame industrie en duurzame landbouw en landgebruik. Deze kans zoals benoemd in het Klimaat Akkoord wordt echter niet opgepakt. En dreigt daarmee een gemiste kans te worden.
'Windturbines zijn niet te verstoppen'
Wat echter niet te missen is, zijn de zorgen en weerstand over windturbines We kunnen windturbines van 200 meter hoog immers niet verstoppen. Ze zijn duidelijk zichtbaar, hoorbaar en voelbaar, niet in de laatste plaats voor de vogels in de buurt. En toch.....we ontkomen er niet aan om ons aandeel te leveren in het opwekken en kunnen gebruiken van groene stroom. Wind- en zonne-energie zijn belangrijke gereedschappen tegen klimaatverandering. We zullen het gebruik van fossiele brandstoffen uit moeten faseren. Ook wij hier in Brummen.
En wat ons betreft moet dit parallel gaan met het verminderen van energiegebruik. We zullen samen nog veel verbeeldingskracht nodig hebben om energie, wonen, landbouw, kwaliteit van onze omgeving en welbevinden in een gezond evenwicht te brengen.