Omkering van de IJssel

Op vrijdagavond 25 oktober gaf fysisch geograaf dr Kim Cohen in de Grote Kerk van Brummen een lezing over de omkering van de IJssel.
Dit was een initiatief van een werkgroepje bestaande uit: Pouwel Inberg, Noortje Gerritsen, Marco Zonneveldt, Carolien de Vries en Otto Koedijk.
Hoe kan een rivier van richting veranderen? Tot in de vroege middeleeuwen waren Berkel en Oude IJssel zijrivieren van de Rijn. Zo rond 500 werd er veel hout gekapt langs de bovenloop van de Rijn, en kwam er veel sediment naar beneden. Dat hoopte zich op bij Arnhem. Na een paar overstromingen kwam het water daar erg hoog te staan. Het water stuwde op bij de Berkel en Oude IJssel en kwam op een gegeven moment over de waterkering tussen Zutphen en Deventer heen. Sindsdien is de IJssel een zijtak van de Rijn. Een voorbeeld van samenspel van mens en natuur. Wat kunnen we leren van het verleden?
In samenhang met dit onderzoek heeft Kim Cohen ook bijgedragen aan het rapport 'Zand in Banen'. In opdracht van de Provincie Gelderland heeft de Universiteit van Utrecht uitgezocht waar zand ligt, hoe diep en waar de rivieren hebben gestroomd. Met deze gegevens kunnen Waterschappen bepalen of bijvoorbeeld een afwatering dieper of breder gemaakt kan worden om beter af te wateren.
In Gelderland is ook een project gaande om boeren te interesseren graan voor de plaatselijke bakker te telen. Als alternatief voor mais. In dit rapport kan men lezen welke streken en ondergronden daar het meest geschikt voor zijn. Ook in de gemeente Brummen draait het project 'van boer naar bord'.
In onze gemeente is een werkgroep bezig met een 'landschapsbiografie'. Hierin komt precies te staan wat deze omgeving nu zo bijzonder maakt. 'Zand in Banen' kan inspiratie leveren voor het hoofdstuk over de geschiedenis van Brummen.
Van dit boekwerk zijn na vrijdagavond 25 oktober nog enkele exemplaren over. Geïnteresseerden kunnen dit boekwerk aanvragen voor een vrijwillige bijdrage (richtprijs € 15,- , stuur een bericht naar ottokoedijk@hetnet.nl )
Het volgende plan van onze werkgroep is een lezing over de ijzerwinning op de Veluwe in de vroege middeleeuwen, in Eerbeek of Hall. Suggesties zijn welkom.